Trong quá trình phỏng vấn hoặc ký hợp đồng lao động, nhiều ứng viên thường nghe đến các khái niệm lương Gross và lương Net. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ “lương Net là gì” và nó ảnh hưởng thế nào đến thu nhập thực tế. Việc phân biệt lương Net và lương Gross không chỉ giúp bạn tránh hiểu lầm khi thương lượng mà còn là kỹ năng quan trọng trong quá trình chuẩn bị CV cũng như định hướng khi tìm việc làm. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu chi tiết về lương Net, ưu nhược điểm và cách tính cụ thể.
Lương Net là gì?
Lương Net là số tiền thực tế mà người lao động nhận được hàng tháng sau khi đã trừ đi các khoản bảo hiểm bắt buộc (BHXH, BHYT, BHTN) và thuế thu nhập cá nhân (nếu có). Nói cách khác, nếu lương Gross là “tổng thu nhập trước khấu trừ”, thì lương Net chính là “số tiền cầm về”. Đây là con số mà hầu hết người lao động quan tâm nhất, bởi nó phản ánh thu nhập thực tế dùng để chi tiêu cho cuộc sống hàng ngày.
Ví dụ: Nếu mức lương Gross của bạn là 15 triệu đồng, sau khi trừ khoảng 10–11% cho các khoản bảo hiểm và thuế, thì lương Net thực nhận sẽ rơi vào khoảng 13,3 – 13,5 triệu đồng.
Sự khác nhau giữa lương Gross và lương Net là gì
Để hiểu rõ hơn về lương Net là gì, bạn cần nắm được sự khác biệt giữa lương Gross và lương Net.
| Tiêu chí | Lương Gross | Lương Net |
|---|---|---|
| Khái niệm | Tổng thu nhập trước khi trừ các khoản bảo hiểm và thuế | Số tiền thực nhận sau khi trừ các khoản khấu trừ bắt buộc |
| Công thức | Lương Gross = Lương Net + (BHXH + BHYT + BHTN + Thuế TNCN) | Lương Net = Lương Gross – (BHXH + BHYT + BHTN + Thuế TNCN) |
| Người chịu trách nhiệm đóng bảo hiểm, thuế | Người lao động tự chịu | Doanh nghiệp chịu và trả thay |
| Ưu điểm | Minh bạch, rõ ràng, thuận lợi cho tính toán phúc lợi lâu dài | Dễ hiểu, biết ngay số tiền thực nhận |
| Nhược điểm | Cần tự tính khoản khấu trừ để biết thu nhập thực tế | Thiếu minh bạch về mức đóng bảo hiểm, thuế |
Nếu bạn là người mới đi làm và muốn biết ngay thu nhập thực tế, lương Net là lựa chọn dễ hiểu. Tuy nhiên, nếu bạn quan tâm đến quyền lợi bảo hiểm và lương hưu, thì nên chọn lương Gross để đảm bảo tính minh bạch và quyền lợi lâu dài.
Ưu và nhược điểm của lương Net là gì?
Khi tìm việc làm, nhiều ứng viên thường quan tâm đến mức lương thực nhận, và đó chính là lương Net. Tuy nhiên, hình thức trả lương này cũng có cả ưu điểm và hạn chế mà bạn nên hiểu rõ trước khi ký hợp đồng.
Ưu điểm của lương Net
- Dễ hiểu, không cần tính toán phức tạp: Người lao động chỉ cần nhìn vào con số trên hợp đồng là biết ngay mình sẽ nhận được bao nhiêu tiền mỗi tháng.
- Giảm rủi ro nhầm lẫn khi thương lượng: Với những người mới đi làm hoặc chưa nắm rõ quy định về bảo hiểm, thuế, việc sử dụng lương Net giúp tránh hiểu lầm giữa mức “lương tổng” và “lương thực nhận”.
- Tạo cảm giác an tâm: Số tiền ghi trong hợp đồng chính là thu nhập thực tế bạn nhận được, giúp bạn chủ động hơn trong việc chi tiêu và quản lý tài chính cá nhân.
Nhược điểm của lương Net
- Thiếu tính minh bạch: Người lao động khó kiểm soát được việc doanh nghiệp có thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng bảo hiểm và thuế thu nhập cá nhân hay không.
- Khó so sánh với thị trường: Hầu hết tin tuyển dụng hiện nay công bố mức lương Gross, vì vậy việc đối chiếu hoặc so sánh các mức lương Net có thể gây nhầm lẫn.
- Dễ gặp bất lợi khi thương lượng lương: Nếu không nắm rõ cách quy đổi giữa lương Gross và lương Net, ứng viên có thể đưa ra mức đề xuất không chính xác, dẫn đến thu nhập thực tế thấp hơn mong muốn.
Tại sao cần hiểu rõ lương Net khi viết CV xin việc?
Khi chuẩn bị CV xin việc, hầu hết ứng viên đều tập trung vào việc trình bày kỹ năng, kinh nghiệm và thành tích. Tuy nhiên, có một chi tiết quan trọng thường bị bỏ qua, đó là mức lương mong muốn. Để điền mục này chính xác, bạn cần hiểu rõ lương Net là gì và sự khác biệt giữa lương Gross và lương Net.
Hiểu đúng để tránh hiểu lầm về mức lương
Ví dụ: bạn mong muốn thu nhập thực nhận là 12 triệu đồng/tháng. Nếu bạn ghi “12 triệu” vào CV mà không làm rõ đây là lương Net hay Gross, rất có thể doanh nghiệp sẽ hiểu đây là lương Gross — tức là tổng thu nhập trước khi trừ bảo hiểm và thuế. Khi đó, sau khi khấu trừ các khoản bắt buộc, bạn có thể chỉ còn nhận được khoảng 10,5 – 11 triệu đồng, thấp hơn mong muốn ban đầu.
Ngược lại, nếu doanh nghiệp trả lương theo hình thức Net, thì con số “12 triệu” trong CV lại thể hiện rõ thu nhập thực tế mà bạn nhận được. Vì vậy, việc phân biệt rõ lương Gross và lương Net giúp bạn thương lượng lương chính xác hơn và tránh những hiểu nhầm không đáng có.
Thể hiện sự chuyên nghiệp và hiểu biết thị trường
Khi bạn đề cập mức lương mong muốn một cách rõ ràng trong CV xin việc, ví dụ như “Mức lương mong muốn: 14 triệu Gross (tương đương khoảng 12 triệu Net)”, nhà tuyển dụng sẽ đánh giá bạn là người:
- Hiểu biết về cơ chế trả lương trong doanh nghiệp,
- Có tư duy thực tế và chuyên nghiệp,
- Biết cách tính toán, thương lượng công bằng và hợp lý.
Điều này giúp CV của bạn nổi bật hơn so với những ứng viên khác và tạo ấn tượng tích cực ngay từ vòng sàng lọc hồ sơ.
Lương Net trong quá trình tìm việc làm
Khi tìm việc làm, người lao động sẽ bắt gặp nhiều tin tuyển dụng ghi mức lương Gross thay vì Net. Điều này nhằm minh bạch các khoản phải đóng, nhưng lại gây nhầm lẫn với những ứng viên chưa quen với khái niệm này.
Do đó, để tránh bị hụt hẫng khi nhận lương, bạn nên:
- Hỏi rõ nhà tuyển dụng: Mức lương trong tin đăng là Gross hay Net.
- Tự quy đổi: Sử dụng công cụ tính Gross sang Net (có sẵn trên nhiều trang web).
- So sánh các công việc dựa trên mức lương Net thực tế, thay vì chỉ nhìn vào con số Gross.
Hiểu rõ lương Net giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt, lựa chọn công việc phù hợp với nhu cầu tài chính của bản thân.
Một số lưu ý khi thương lượng lương Net
Khi bước vào giai đoạn thương lượng lương trong quá trình tìm việc làm, việc hiểu rõ lương Net là gì và cách doanh nghiệp áp dụng hình thức trả lương là vô cùng quan trọng. Dưới đây là những lưu ý chi tiết giúp bạn thương lượng hiệu quả hơn và đảm bảo quyền lợi của mình:
1. Hỏi rõ doanh nghiệp trả lương theo Gross hay Net
Trước khi đồng ý mức lương được đề xuất, bạn cần xác nhận rõ với nhà tuyển dụng xem mức lương đó là Gross hay Net.
- Nếu là lương Gross, nghĩa là mức lương chưa trừ bảo hiểm và thuế.
- Nếu là lương Net, đó là số tiền thực tế bạn sẽ nhận được mỗi tháng.
Việc làm rõ điều này ngay từ đầu giúp tránh hiểu lầm trong quá trình ký kết hợp đồng lao động hoặc khi nhận lương hàng tháng.
2. Nếu nhận lương Net – Kiểm tra tính minh bạch
Khi doanh nghiệp đưa ra mức lương Net, bạn cần đảm bảo rằng họ vẫn thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho bạn.
Một số công ty có thể không minh bạch trong việc đóng bảo hiểm, dẫn đến thiệt thòi cho người lao động khi xảy ra các vấn đề như nghỉ thai sản, ốm đau hay tai nạn lao động.
Do đó, hãy yêu cầu ghi rõ trong hợp đồng rằng doanh nghiệp chịu trách nhiệm đóng đầy đủ các khoản bảo hiểm và thuế, để đảm bảo quyền lợi lâu dài của bạn.
3. Nếu nhận lương Gross – Chủ động tính lương thực nhận
Trường hợp bạn được trả theo hình thức lương Gross, hãy tự tính toán mức lương Net thực tế để biết được mức thu nhập sau khi trừ khấu trừ bắt buộc.
Bạn có thể tham khảo công cụ tính lương Gross – Net online hoặc áp dụng công thức:
Lương Net = Lương Gross – (BHXH + BHYT + BHTN + Thuế TNCN)
Việc hiểu rõ cách quy đổi giúp bạn đề xuất mức lương hợp lý, phản ánh đúng giá trị công việc và năng lực bản thân.
Hiểu rõ lương Net là gì giúp người lao động tránh nhầm lẫn trong thương lượng, đồng thời hỗ trợ việc chuẩn bị CV xin việc và quá trình tìm việc làm hiệu quả hơn. Dù là Gross hay Net, điều quan trọng nhất là nắm rõ bản chất và kiểm soát quyền lợi của mình, từ đó đảm bảo mức thu nhập ổn định và minh bạch.
